Werksloep

…Net als bij de ‘Berning’ is dit een onderbelicht voorwerp.
Zo’n algemeen gebruiksartikel aan boord:

De Werksloep

Zonder dit vaartuig zouden er veel werkzaamheden niet gedaan kunnen worden.
In een haven kan men nog weleens wat inhuren.
Op volle zee gaat dat moeilijk.

Spelevaren

 
De werksloep die overal voor gebruikt werd: als heen- en weer bootje voor de stappers, brenger van proviand naar een run, vervoer van sleepmateriaal en rondvaartbootje.
In mijn verhaal ‘Sloep’ werd ze als vissersbootje gebruikt.
Van alles werd er in vervoerd en er mee gedaan.

In feite was het een reddingssloep voorzien van een motor.
Standaard was er altijd aanwezig: peddels, noodvoorraad en een drinkwatertankje.
Brandstof zat in jerrycans.
Iedereen kon er mee overweg en in mijn verhalen is ze menigmaal voor het voetlicht gebracht.
Wat is er echter van bekend, wat herinnert men er nog van?

In de polyester sloep stond een Lister-Petter luchtgekoelde motor.
Was het nu een één- of een tweepitter?
Je moest die motor aanslingeren en ervoor zorgen dat ook je duim bovenop de slinger zat anders had je bij een terugslag een probleem.
Ook kon je met je hand klem komen te zitten tussen de kielbalk van de sloep.
Bij mijn weten werden ze door de firma Mulder Rijke in IJmuiden gemaakt, het onderhoud gebeurde daar ook.

Sloep strijken

 
Het was vaak omslachtig om de sloep te strijken.
Eerst moesten de david’s naar buiten gedraaid worden, dat kon met de hand maar ook met een luchttol.
Hing de sloep eenmaal buiten dan moest ze nog gestreken worden.
Meestal vier man in de sloep en iemand aan de winch aan dek om de sloep te vieren.

De hijshaken moesten gelijktijdig losgemaakt worden, gebeurde dat niet dan was er de kans dat één zijde op het zeetje omhoog kwam te hangen met alle nodige gevaren.
Ook moest je bedacht zijn op die hijshaken zodra ze los waren, dat je ze niet tegen je hoofd kreeg als ze wegslingerden.
Ook de vallijnen moest je ontwijken en die wilden nog weleens achter de uitlaat haken waardoor deze afbrak.

De volgende situatie heb ik zelf meegemaakt.

Achterop

We hadden met de ‘Gelderland’ een dubbelsleep van Peekskill (USA) naar Bilbao (Sp).
We zaten ergens ter hoogte van de Azoren.
Op de sloopschepen zaten runners die regelmatig bevoorraad moesten worden.

Tijdens het neerlaten van de sloep raakte één van de vallijnen om de uitlaat verstrengeld en die brak daardoor af.

We gingen toch op weg met de deksel van de omkasting open.
Eerst naar de achterste sleep.
Na de proviand overgegeven te hebben voeren we door naar de voorste sleep.
Dat ging ook voorspoedig en we keerden gauw terug naar de ‘Gelderland’.
Vlak voor we daar waren liep de motor vast, te heet!
Er werden nog gauw hieuwlijnen naar ons toe geworpen.
We dreven echter al te ver weg.
De omkasting werd verwijderd en we lieten ons afzakken naar de voorste sleep.
Die hadden al gezien wat er gebeurd was en gooiden een lijn naar ons uit.
We stonden nog maar net vast of de lijn brak.
De ‘Gelderland’ bleef gewoon doorslepen en de afstand werd steeds groter.
Ook de achterste sleep passeerde ons en liet ons achter.

Aan boord van de sloep hadden we ook een jongetje, die mocht eens meevaren.
Zijn enthousiasme werd gauw minder.
Vooral omdat we quasi ernstig over de situatie begonnen te beraadslagen.
Hoeveel voorraad hadden we, genoeg water en brandstof en hoever was het naar de Azoren.
Het jongetje werd steeds bleker en de ‘Gelderland’ met sleep steeds kleiner.
Hij had zelfs het benul niet meer van het feit dat we geen navigatieapparatuur bij ons hadden, hoogstens een noodkompas.

Ondertussen koelde de motor af en bij de eerste poging sloeg deze weer aan.
Opgewekt voeren we de achterste sleep voorbij en gingen vrolijk zwaaiend langs de voorste sleep.
De terugkeer naar de ‘Gelderland’, die ondertussen haar snelheid wat geminderd had, verliep probleemloos.
Daarna was het inhaken en ophalen.
Opgelucht stapte het jongetje weer aan dek, visioenen van een dagenlange reis in een sloep naar de Azoren achter zich latend.
Zelf had ik weer werk om alles terug in orde te brengen.

In gebruik

 
Nog wat foto’s van de werksloep in gebruik.

Zo zullen er wel talloze verhalen zijn met het onderwerp: werksloep.